خون قبیله آگابینی (agabini) ایران: بازنگری جنس آگابوس (agabus lead) (colymbetinae)

شش گونه از جنس آگابوس (agabus) از بین تمامی قاب بالان آبزی که از سال 1348 تا بهمن 1377 از تمامی زیستگاههای آبی ایران جمع آوری شده، و در " مجموعه حشرات " در بخش زیست شناسی، دانشگاه شیراز (cesu) نگهداری می شوند شناسایی گردیده اند. گونه های فوق در 314 بار از بین بیش از 2000 بار نمونه برداری یافت شدند. شناسایی گونه ها توسط دکتر نیلسون (سوئد)-و دکتر ویوالکا (اتریش ) تایید شده است . یک گونه بنام a.nabulosus برای فون ایران برای اولین معرفی می گردد. جزئیات پرامنش استانی و زیستگاهی دیگر گونه ها نیز، که در منابع از وجود آنها در ایران تنها به نام ایران (یا پرسیا) نام برده شده است ، همراه با مشروح پراکنش گونه ها در این پروژه ارائه می گردد. بازنگری مقدماتی جنس آگابوس براساس توصیف کامل گونه ها همراه با طراحی های دقیق (که همگی از روی گونه های فوق انجام گردیده است ) صورت گرفته است . در این بازنگری از توصیف هایی که از جنس فوق در منابع مربوط به مناطق پالئارکتیک موجود است ، و مقایسه نمونه های ایرانی با نمونه هایی که از گونه های این جنس از نواحی مختلف پالئارکتیک در "مجموعه حشرات " در بخش زیست شناسی، دانشگاه شیراز نگهداری می شود استفاده شده است . نتایج این بررسی ها، هر چند نشان دهنده تعدادی تفاوتهای ریختی می باشد، اما برای اعلام نتیجه قطعی تر تعداد بسیار بیشتری نمونه از ایران و نیز دسترسی به منابع و نمونه های دیگر از سایر مناطق پالئارکتیک ، لازم است . گونه ها از نظر ریخت نیز با یکدیگر مقایسه شدند، و تقریبا در تمام پارامترهایی که در نظر گرفته شده بود تنوع قابل توجهی را نشان دادند. بعبارت دیگر این گونه ها به نحو چشمگیری از یکدیگر قابل تمیز می باشند، گر چه همگی کم و بیش ویژگیهای عمومی جنس را نشان می دهند. پرسش هایی که در این مورد مطرح می شود این است که آیا این شش گونه در حال نزدیک شدن (همگرایی) یا دور شدن (واگرایی) نسبت به یکدیگر بوده یا متعلق به بیش از یک جنس می باشند. پاسخ به این پرسش کار بیشتر در مسیر را می طلبد و نتایج پروژه حاضر می تواند بعنوان خاستگاه مناسبی جهت مطالعات بعدی مورد استفاده قرار گیرد. جنسیت های نر و ماده در جنس (سرده) آگابوس با کمک یک ویژگی به خوبی از یکدیگر قابل تمیز می باشند، به تعدادی ویژگیهای دیگر نیز در منابع اشاره شده است . اما تعداد دیگری نیز در این پروژه تشخیص داده شده است ، از جمله رنگ سطح پشتی بدن، نوع پراکنش نقاطی که بر روی سطح پشتی بدن قرار دارد، تعداد، شکل و آرایش خارهای بندهای ران و ساق، اندازه و شمل پنجول ها و غیره. بررسی مختصری بر روی پخش جغرافیایی شش گونه فوق در ایران انجام گرفت . براساس این بررسی سه گونه a. conspersus، a. biguttatus و a.bipustulatus در اکثر استانهای کشور یافت می شوند، اما سه گونه دیگر یعنی a.nebulosus، a. chalconatus و a.faldermanni از استانهای غربی کشور، در طول دامنه کوه های زاگرس یافت شده اند. بازنگری مقدماتی روی تنوع زیستگاهی این گونه ها نماینگر آن است که a. conspersus و a. nebulosus زیستگاههای ساکن را برای زیستن ترجیح می دهند، در حالیکه دیگر گونه ها بیشتر از آبهای جاری جمع آوری شده اند، از لحاظ تعدا نمونه، تنوع زیستگاهی، پراکنش جغرافیای، گونه a. conspersus بیشترین و گونه a. faldermanni کمترین تعداد نسبت به سایر گونه های یافت شده را دارا می باشند.